Logistics ngược là gì?
Logistics ngược (Reverse Logistics) là quá trình thu hồi, tái chế hoặc xử lý các sản phẩm đã qua sử dụng hoặc bị lỗi từ người tiêu dùng hoặc khách hàng. Logistics ngược bao gồm nhiều hoạt động khác nhau, chẳng hạn như:
- Thu hồi hàng hóa bị trả lại: Đây là hoạt động phổ biến nhất trong logistics ngược. Hàng hóa bị trả lại có thể do lỗi sản xuất, lỗi vận chuyển hoặc do người tiêu dùng không hài lòng với sản phẩm.
- Thu hồi hàng hóa hết hạn sử dụng: Các sản phẩm hết hạn sử dụng có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng, do đó cần được thu hồi và xử lý đúng cách.
- Thu hồi hàng hóa bị lỗi: Hàng hóa bị lỗi có thể được sửa chữa hoặc tái chế.
- Thu hồi hàng hóa tái chế: Các sản phẩm có thể tái chế như giấy, nhựa, kim loại, v.v. cần được thu hồi và tái chế để bảo vệ môi trường.
Logistics ngược có vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp và môi trường. Đối với doanh nghiệp, logistics ngược giúp giảm chi phí sản xuất, tăng doanh thu và nâng cao uy tín thương hiệu. Đối với môi trường, logistics ngược giúp giảm thiểu chất thải và bảo vệ môi trường.
Lợi ích của logistics ngược
- Giảm chi phí: Logistics ngược giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, chẳng hạn như chi phí xử lý hàng hóa bị lỗi hoặc chi phí xử lý chất thải.
- Tăng doanh thu: Logistics ngược giúp doanh nghiệp tăng doanh thu từ các hoạt động tái chế hoặc bán lại hàng hóa đã qua sử dụng.
- Nâng cao uy tín thương hiệu: Logistics ngược giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín thương hiệu bằng cách thể hiện trách nhiệm với môi trường và người tiêu dùng.
- Giảm thiểu chất thải: Logistics ngược giúp giảm thiểu chất thải, góp phần bảo vệ môi trường.
Để thực hiện logistics ngược hiệu quả, doanh nghiệp cần có kế hoạch cụ thể, bao gồm các hoạt động sau:
- Xác định nhu cầu: Doanh nghiệp cần xác định nhu cầu logistics ngược của mình, bao gồm các loại hàng hóa cần thu hồi, số lượng hàng hóa cần thu hồi và tần suất thu hồi.
- Thiết lập quy trình: Doanh nghiệp cần thiết lập quy trình thu hồi, xử lý và tái chế hàng hóa. Quy trình này cần được rõ ràng, minh bạch và hiệu quả.
- Tuyển dụng nhân lực: Doanh nghiệp cần tuyển dụng nhân lực có trình độ và kinh nghiệm để thực hiện logistics ngược.
- Tìm kiếm đối tác: Doanh nghiệp có thể tìm kiếm đối tác để hỗ trợ thực hiện logistics ngược.
Thách thức của ngành logistics ngược
Theo một báo cáo, gần 3 trong số 5 các nhà lãnh đạo bán lẻ ghi nhận những thách thức lớn nhất trong hoạt động logistics ngược là chi phí đóng gói lại và nhập kho (60%) và trả lại hàng tồn kho không thể trao đổi (60%). Các giám đốc điều hành ngành bán lẻ cũng nêu những khó khăn trong việc duy trì tỷ suất lợi nhuận (43%), khách hàng trả lại quá nhiều hàng tồn kho mà không đổi (39%) và kho bãi hoặc không gian lưu trữ hạn chế (14%).
Scot Case, Phó chủ tịch NRF về trách nhiệm xã hội và tính bền vững của doanh nghiệp, cho biết, với logistics xuôi, hàng hóa được vận chuyển đến một cửa hàng, được đựng trong các hộp có kích thước đồng nhất, nhưng khi các mặt hàng được trả lại, chúng phải được tách riêng, sắp xếp và xử lý riêng. Bên cạnh đó, mua sắm trực tuyến có tỷ lệ hoàn trả cao gấp 3-4 lần so với một cửa hàng truyền thống, đặc biệt là trong lĩnh vực may mặc. Khoảng 25% giao dịch mua quần áo trực tuyến bị trả lại do kích thước không đồng nhất và khác biệt về màu sắc. Với những nhà bán lẻ, việc cung cấp dịch vụ trả lại hàng miễn phí có thể bị lạm dụng. Do đó, hàng hoàn trả cần được quản lý và kiểm soát nghiêm ngặt.
Evan Armstrong, Giám đốc điều hành của Armstrong and Associates, một công ty tư vấn hậu cần bên thứ ba, mô tả ngành hậu cần đảo ngược là một mảnh ghép rời rạc. Nhiều nhà bán lẻ thuê ngoài việc quản lý trả lại hàng thương mại điện tử cho 3PL vì họ quản lý, thực hiện vận hành tốt hơn cùng chi phí thấp hơn so với quản lý trực tiếp. Ngoài ra, hoạt động của trung tâm xử lý hàng trả lại kết hợp với trung tâm hàng gửi đi cũng như cung cấp cho khách hàng các dịch vụ trao đổi nâng cao sẽ giúp hợp lý hóa quy trình tốt hơn. Một số công ty vận tải đường bộ đang có kế hoạch xây dựng trung tâm hoàn trả cho khách hàng của họ để giúp cắt giảm chi phí vận chuyển theo Veconomy.
Logistics ngược là một xu hướng ngày càng phổ biến, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế và môi trường đang thay đổi. Doanh nghiệp cần có kế hoạch logistics ngược hiệu quả để tận dụng những lợi ích của logistics ngược và nâng cao năng lực cạnh tranh.